31 Kórnicki dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej
m. Czołowo k. Kórnika.

( Jednostka Wojskowa 1882 )

1. Historia 31. dywizjonu rakietowego Obrony Powietrznej.
 

31. dywizjon rakietowy OP (wówczas dywizjon ogniowy artylerii rakietowej OPK) sformowany został na mocy rozkazu dowódcy WOPK nr 00103/Org z dnia 26 lipca 1963 r.

Formowanie dywizjonu związane było z przeformowaniem 14 samodzielny pułk artylerii przeciwlotniczej (z dniem 01 września 1963 r.) na 14 samodzielny pułk artylerii OPK i przezbrojeniem pułku z 85 mm armat plot. wz. 1939 i 57 mm armat plot na PZR SA–75 Dzwina. W etacie pułku, poza 31. dr OP, znalazły się jeszcze trzy dywizjony ogniowe i jeden dywizjon techniczny:

• 28 do m. Trzcielin k. Stęszewa;
• 29 do m. Nieczajna k. Obornik;
• 30 do m. Trzaskowo k. Murowanej Gośliny;
• 32 dt m. Biedrusko.

Kadra dywizjonów została przeszkolona na nowy sprzęt w CSS AiR Bemowo Piskie w okresie od 06.05.1963 do 21.09.1963, egzaminy zakończono 10 października. 20 października 1963 kadra dywizjonów zostaje skierowana do 9 DA OPK w celu doskonalenia umiejętnosci pracy na sprzęcie. W grudniu 1963 roku kadra dywizjonów przyjmuje PZR SA–75 Dwina od, przezbrajanych na PZR S–75M Wołchow, dywizjonów 9 DA OPK.

Miejsce dyslokacji 31. dr OP.

9 grudnia 1963 roku sprzęt bojowy 31 dr OP przybywa na stację Krzesiny. Po rozładunku zostaje przegrupowany i rozwinięty w miejscu stałej dyslokacji, 1,6 km od miejscowości Czołowo k. Kórnika. Kadra z rodzinami zamieszkała w miejscowosci Kórnik (5,5 km od dywizjonu).

Wiosną 1964 r., po zdaniu stosownych egzamiów, dywizjon został dopuszczony do pełnienia dyżurów bojowych

Kpt. Jerzy Holik – dowódca dywizjonu w okresie od 1964 do 1966 r.

W dniach 21 maja – 03 czerwca 1964 r. dywizjon, jako drugi w pułku, pod dowództwem kpt. Jerzego HOLIKA odbył swoje pierwsze strzelania bojowe na poligonie w Aszułuku (ZSRR). Dywizjon strzelał do tarczy powietrznej ŁA–17MM imitującej cel szybki na dużych wysokościach.

Należy nadmienić, że w okresie od 1966 do 1986 r., dowódca dywizjonu ppłk Ryszard Sawicki, odbył cztery strzelania bojowe uzyskując średnią ocenę 4,85 (w 1969, 1974, 1978 i 1984 roku).

W celu zapewnienia osłony przeciwlotniczej dywizjonu przed atakami środków napadu powietrznego z małych i bardzo małych wysokości, w 1967 roku dywizjon został dozbrojony w baterie 57 mm armat przeciwlotniczych.

Równolegle z realizacją zadań bojowych i szkoleniowych, trwała rozbudowa rejonu stanowiska ogniowego, zakończona w 1972 r.

Miejsce 31. dr OP w ugrupowaniu bojowym 79. spr OP Poznań.

W 1986 r. dywizjon przezbrojony została w PZR małego zasięgu S–125 Newa. W roku 1988 dywizjon odbył pierwsze strzelanie z PZR S–125 Newa na poligonie w Aszułuku, dywizjonem dowodził ppłk Józef Zaborowski. Kolejne strzelania bojowe dywizjon wykonywał na krajowym poligonie w Ustce w latach 1995, 2005 i 2006.

Dowódcy dywizjonu:

– mjr Tadeusz ZIELIŃSKI	od 1963 do 1964;
– mjr Jerzy HOLIK	od 1964 do 1966;
– ppłk Ryszard SAWICKI	od 1966 do 1986;
– ppłk Józef ZABOROWSKI	od 1986 do 1996;
– mjr Michał KIEŁTYKA	od 1996 do 1998;
– ppłk Zbigniew TRACZ	od 1998 do 2006;
– ppłk Radosław BANASZAK	od 2006 do 2011.

Po rozformowaniu 79. spr OP, w 1998 roku., dywizjon podporządkowany został 1. BR OP w Bytomiu.

W 1999 roku dywizjon został przegrupowany do nowego miejsca stałej dyslokacji. Sztab dywizjonu i obsługi przegrupowano do koszar po byłym batalionie zaopatrzenia Wojsk Lotniczych na poznańskiej Ławicy. Sprzęt przegrupowano na stanowiska byłego 30. dr OP m. Trzaskowo k. Murowanej Gośliny.

Kolejne raz, w 2004 roku, dywizjon został przezbrojony w zmodernizowany zestaw Newa–SC. Strzelania techniczne na nowym PZR dywizjon odbył w 2005 r.

W 2005 roku, dcyzją nr 289/MON z 31 sierpnia 2005 r., MON zatwierdził wzór odznaki pamiątkowej dywizjonu. Natomiast w roku 2006, decyzją nr 47/MON z 14 lutego 2006 r., MON zatwierdził wniosek o nadanie dywizjonowi nazwy wyróżniającej “Kórnicki”. W tym samym roku, decyzją nr 237/MON z 14 czerwca 2006, MON zatwierdził wzór oznaki rozpoznawczej dywizjonu.

W 2008 roku rozważano zamiar przegrupowania dywizjonu w rejon 31. Bazy Lotnictwa Taktycznego w Krzesinach. Ostatecznie zrezygnowano z tego pomysłu.

Decyzją MON Nr Z-37/Org./P1 z dnia 27.05.2010 r. dywizjon zostaje z dniem 30.06.2011r. rozformowany. Na bazie rozformowanych "poznańskich" dywizjonów i części kadry z 61. pr OP m. Skwierzyna, z dniem 31.07.2011r. został sformowany 35. dr OP m. Skwierzyna.

[ Do spisu treści ]

 
 
2. Stowarzyszenie Byłych Żołnierzy oraz Sympatyków 31. kdr OP.
 

W 2004 r. dowódca 31. dywizjonu rakietowego OP ppłk Zbigniew Tracz zwrócił się do władz samorządowych gminy Kórnik z propozycją ufundowania i umieszczenia w mieście tablicy pamiątkowej poświęconej żołnierzom 31. dr OP, który stacjonował na obszarze Gminy przez 35 lat. Propozycja została przyjęta.

Obelisk i tablica pamiątkowa upamiętniająca służbę żołnierzy 31. dr OP w m. Kórnik.

11 września 2004 r. odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy w obecności dużej grupy byłych żołnierzy 31 dywizjonu, przedstawiciela marszałka województwa, Wojewody, Starosty Poznańskiego i władz samorządu gminy Kórnik. Projekt tablicy i obeliska wykonał były żołnierz 31. dr OP mjr w st. spocz. Ryszard Grześkowiak. Tego samego dnia wieczorem, odbyło się spotkanie koleżeńskie byłych żołnierzy na czele z pierwszym dowódcą 31. dywizjonu płk dypl. Jerzym Holikiem. Pojawiła się inicjatywa powołania stowarzyszenia byłych żołnierzy dywizjonu.

Prezes “Stowarzyszenia ...“ mjr w st. spocz. Ryszard Grześkowiak i były dowódca dywizjonu ppłk Zbigniew Tracz.

29 listopada 2005 r. w Dzień Podchorążego odbyło się zebranie założycielskie z udziałem 23 byłych zołnierzy dywizjonu, które powołało “Stowarzyszenie Byłych Żołnierzy oraz Sympatyków 31. kdr OP”. Prezesem “Stowarzyszenia ...” zostaje mjr w st. spocz. Ryszard Grześkowiak. Absolweny OSR w Jeleniej Górze (promocja 1963 rok). Służył w 31 i 29 dr OP. 20 października 1986 roku odszedł, na własną prośbę, do rezerwy.

Sztandar Stowarzyszenie Byłych Żołnierzy oraz Sympatyków 31. kdr OP.
Na zdjęciu od lewej: dowódca pocztu sztandarowego “Stowarzyszenia ...” chor. sztab. w st. spocz. Józef Rawicki – w 31. dr OP był dowódcą RSWP P–12, sztandarowy – sierż sztab. w st. spocz. Henryk Iwaszczuk – w 31. dr OP był technikiem samochodowym, asystent (zasłonięty sztandarem) – sierż. szt. rez. Piotr Goral – w 31. dr OP był szefem baterii startowej.

“Stowarzyszenie Byłych Żołnierzy oraz Sympatyków 31. kdr OP” zaczyna aktywnie działać. Więcej informacji o “Stowarzyszeniu ...” znajdzie czytelnika na stronie internetowej: [ http://www.stowarzyszenie31kdr.neostrada.pl/ ].

[ Do spisu treści ]

3. Dokumenty i fotografie.
 

Stowarzyszenie Byłych Żołnierzy oraz Sympatyków 31. kdr OP – Wigilia 2009 r. Na zdjęciu od lewej:
Płk w st.spocz. dr Wiesław Marczyk w latach 1968–1975 oficer łącznosci w 31. dr OP, później pracownik dydaktyczny w WOSR w Jeleniej Górze, aktualnie członek “Stowarzyszenia ...”. Mjr Sławomir Zawistowski dowódca Eskadry Logistycznej w 31 BLT w Krzesinach, w przeszłości oficer w sztabie 31. kdr OP, członek “Stowarzyszenia ...”. Ppłk Radosław Banaszak dowódca 31. kdr OP. Irena Sawicka, żona ś.p. ppłk. Ryszarda Sawickiego byłego dowódcy dywizjonu. Mjr w st spocz. Ryszard Grześkowiak – Prezes “Stowarzyszenia ...”. Irena Kaczmarek przewodnicząca Rady Miejskiej w Kórniku. Ks. ppor Sebastian Semrau kapelan z katedry garnizonowej w Poznaniu.
 
 

Święto Stowarzyszenia Byłych Żołnierzy oraz Sympatyków 31. kdr OP – 18 września 2010 r. Prezes Zarządu Stowarzyszenia, Ryszard Grześkowiak, wręczył przyznane przez Zarząd Główny Związku Byłych Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego, odznaki pamiątkowe “Krzyż Ludowego Wojska Polskiego”, jedenastu członkom Stowarzyszenia, trzem członkom Stowarzyszenia Kawaleryjskiego i jednemu Kombatantowi.

Święto Stowarzyszenia Byłych Żołnierzy oraz Sympatyków 31. kdr OP – 18 września 2010 r. Na zdjęciu od lewej:
płk dypl. w st. spocz. Jan Gołębiewski – dowódca plut. startowego w 31. dr OP w latach 1963–1968, do 1970 r. dowódca baterii startowej, po ukończeniu ASG dowódca 71. dr OP m.Pobierowo w latach 1974–1976, członek “Stowarzyszenia ...”. ppłk w st. spocz. lek. med. Stanisław Pietrala lekarz dywizjonu w latach 1972–1981, członek “Stowarzyszenia ...”. mjr rez. Dariusz Trojanowski absolwent WOSR im. kpt. Sylwestra Bartosika, oficer sztabu 3. KOP, obecnie Sekretarz “Ogólnopolskiego Zrzeszenia Emerytów i Rencistów Służ Mundurowych” z siedzibą we Wrocławiu.
 
 

Kolejne zdjęcia obiektów byłego 31 kdr OP wykonane zostały przez mjr. rez. Dariusza Trojanowskiego w dniu 11.11.2012 r. w m. Czołowo. Obiekty są w opłakanym stanie i w wielu miejscach trudno rozpoznać ich pierwotne przeznaczenie.

Schron SD i SNR 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Schron SD i SNR 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Schron SD i SNR 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Stanowisko kabiny PA na schronie SD i SNR 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Obiekty koszarowe 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Obiekty koszarowe 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Obiekty koszarowe 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Wejście do koszar w 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Obiekty koszarowe 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

Obiekty koszarowe 31. kdr OP w m. Czołowo – 2012 r.
 
 

[ Do spisu treści ]