24. dywizjon rakietowy Obrony Powietrznej
m. Babi Dół (Kartuzy)

( Jednostka Wojskowa 1101 )

Zarządzeniem Nr 0015/Org. dowódcy WOPK z 16 stycznia 1963 roku, na bazie dotychczasowego 60. Samodzielnego Pułku Artylerii Przeciwlotniczej, powstaje 60. Brygada Artylerii Obrony Powietrznej Kraju m. Gdynia.

Na podstawie rozkazu dowódcy OPK nr 0012 z dnia 12.01.1963 roku, ma być sformowanych pięć dywizjonów ogniowych i jeden dywizjon techniczny. Nowo formowane dywizjony mają dysponować PZR SA-75 Dzwina.

Jednym z tych dywizjonów był 24. dywizjon ogniowy OPK m. Babi Dół, JW 1101, pierwszy dowódca ppłk Jan Świrkula.

Kadra i żołnierze służby zasadniczej zostali przeszkoleni do obsługi PZR SA-75 Dzwina w Centrum Szkolenia Specjalistów Artylerii i Radiotechniki m. Bemowo Piskie w okresie od 10.11.1962 do 23.03.1963 r. Podczas egzaminów końcowych słuchacze kursu uzyskali najwyższą ocenę (4.50) w historii Centrum.

Miejsce 24. do OPK m. Babi Dół w ugrupowaniu bojowym 60. BA OPK - rok 1964.
SD i SNR: 54°17’53.80”N 18°19’18.83 E.
 

Dywizjon nie posiadały jeszcze w owym czasie sprzętu bojowego. W celu utrzymania na wysokim poziomie wyszkolenia, wysłano obsługi dywizjonu na praktyki do 13 DA OPK na Śląsk.

W 1963 roku zapadła decyzja wprowadzenia na uzbrojenie wszystkich dywizjonów rakietowych brygady nowego PZR S–75M Wołchow. Dowódca WOPK, rozkazem Nr 001/Org. z dnia 15.02.1964r., polecił przeszkolić w CSS AiR na nowy PZR S-75M Wołchow obsługi dywizjonów. Szkolenie odbyło się w okresie od 15.03.1964 do 09.06.1964r.

W pierwszej połowie 1964 roku dywizjon otrzymuje nowy zestaw rakietowy S-75M Wołchow. Historyczne dla dywizjonu pierwsze strzelanie bojowe na poligonie w Aszułuku w byłym ZSRR odbyło się 1965 roku - dowódca dywizjonu ppłk Jan Świrkula. Odbyte strzelanie dało ligitymację do pełnienia dyżurów bojowych w systemie Obrony Powietrznej Kraju (z czasem 6 minut na osiągnięcie gotowości do startu rakiet dyżurnych). Kolejne strzelania bojowe dywizjonu odbył w latach 1969, 1973 oraz 1977.

24. doar OPK, rok 1974-76. Zastępca dowódcy 4 BA OPK ds. politycznych, ppłk Henryk Zyskowski, odbiera meldunek. Foto: Z archiwum ppłk. Henryka Zyskowskiego.
 

W kolejnych latach sprzęt dywizjonu ulegał modernizacji. Na miejsce RLS P-12 wprowadzono RLS P-18, dywizjon został włączony do systemu automatycznego dowodzenia WEKTOR i wzbogacił się o wysokościomierz PRW-13.

W ramach restukturyzacji Sił Zbrojnych RP 24. dywizjon rakietowy OP rozformowano w 1990 roku.

Dowódcy dywizjonu:

– ppłk Jan Świrkula	od 1963 do 1984;
– ppłk Waldemar Piankowski	od 1984 do 1990;

[ Do spisu treści ]

Jak wyglądają obiekty byłego dywizjonu w m. Babi Dół? Oto kilka zdjęć wykonanych 02 stycznia 2013 r. przez st. chor. rez. Włodzimierza Steinka.

St. chor. rez. Włodzimierza Steinka służył w 25. dr OP w latach 1977 - 1979 jako technik RNK, wcześniej służył także w 60. dr OP m. Olszewnica w latach 1973 - 1975 i jak każdemu przeciwlotnikowi WOPK, nie obce jest mu CSS WRiA m. Bemowo Piskie czy poligon w dalekim Aszułuku.

Obiekty byłego 24. dr OP m. Babie Doły nie są obecnie w dyspozycji Sił Zbrojnych. Co się zachowało i w jakim jest stanie, widać na załączonych zdjęciach. Po budynku w którym mieścił się sztab nie ma śladu od kilku lat, podobnie jak zlikwidowany MPS czy wiaty STZ na strefie B. Teren nie jest ogrodzony, budynek koszarowy został dostosowany na potrzeby mieszkaniowe.

Pozostałość płotu i słupki bramy wjazdowej do dywizjonu (od wewnątrz) - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Budynek koszarowy, widok od strony PKT - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Kamień pamiątkowy, między nieistniejącym budynkiem sztabu i budynkiem koszarowym - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Budynek PKT - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Wyjście awaryjne ze schronu OPL - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Wiata sprzętu, warsztaty i magazyn - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Boksy schronu SNR, SD i domek zmiany dyżurnej - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Boksy schronu SNR - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Domek zmiany dyżurnej i jego pomieszczenia - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Stanowisko kabiny PW na schronie SNR i SD - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Obwałowanie wyrzutni rakiet - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Magazyn rakiet (nr 7) - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

Stacja transformatorowa (czynna) - 24. dr OP m. Babi Dół.
 

U W A G A: Pełny zbiór zdjęć wykonanych przez st. chor. rez. Włodzimierza Steinka można zobaczyć w Galerii Foto WRiA.PL w albumie p.t. Obiekty byłego 24. dr OP m. Babi Dół (35 zdjęć. z dnia 02.01.2013 r.).

Zdjęcia z dywizjonu, zrobione wcześniej, można zobaczyć na Pomorskim Forum Eksploracyjnym w wątku “JW Babi Dół”.

[ Do spisu treści ]